Een spraakmakende renovatie
Een heel apart project (uitgewerkt samen met A2D Architects, en momenteel in uitvoering) is de renovatie van de zes woontorens Vinkenvelden in Hoboken. Die woontorens werden gebouwd in de jaren 60 van de vorige eeuw, maar moeten grondig worden aangepakt om te voldoen aan de hedendaagse veiligheids- en comfortnormen. Dat alles evenwel met respect voor de architecturale waarde van deze slanke kruisvormige woontorens. Bovendien moet de renovatie worden uitgevoerd binnen de budgettaire marges die door de overheid worden opgelegd.
Om dat mogelijk te maken ging het renovatieconcept uit van een minimum aan structurele ingrepen, om op die manier voldoende budget beschikbaar te houden om te investeren in extra wooncomfort voor de bewoners. De woontorens werden origineel uitgevoerd als betonwanden aangebouwd tegen een centrale kern, en die centrale kern is nu aan vervanging toe.
“Op vraag van de aannemer” vertelt Jan Van Aelst, “onderzochten we of het mogelijk was om de bestaande kern volledig weg te nemen. Uiteraard rijst daarbij de vraag of het resterende deel van de woontoren wel kan blijven staan, eenmaal die kern verwijderd is. Die vraag was des te prangender omdat uit voorafgaande onderzoeken bleek dat de wanden waren uitgevoerd als aan elkaar gestorte prefabwanden. Bovendien waren er ook helemaal geen stabiliteitsplannen beschikbaar, waardoor de onzekerheid alleen maar groter werd.”
Een vernieuwende bouwmethode dankzij 3D rekenen
Het geheel werd daarom in Diamonds gemodelleerd, onderworpen aan windbelasting en rekening houdend met andere aanwezige lasten. Uit deze berekeningen bleek dat de woontorens wel degelijk konden blijven staan na afbraak van de centrale kern, maar dat de vervormingen bovenaan dermate groot worden dat het geheel onvoldoende beheersbaar blijft. Daarom werd aan de opdrachtgever voorgesteld om, vooraleer te beginnen met de afbraak van de centrale kernen, een betonnen kroon te gieten bovenop de torens. Die kroon is voorzien van een grote centrale opening, die de aannemer blijvend toegang biedt tot de centrale kern.
Doorheen de centrale opening in de kroon kan de aannemer blijvend instaan voor verticaal transport van materiaal en materieel, en kan de centrale kern in zijn geheel worden afgebroken tot op het niveau van de funderingen. Bestaande funderingen worden hergebruikt, maar ook aangevuld met nieuwe funderingen, om daarna te starten met de verticale opbouw van de nieuwe kern en de aansluiting ervan op de bestaande betonwanden.
Een dergelijke aanpak houdt een heel pak voordelen in ten opzichte van een meer klassieke benadering, waarbij de kern in verschillende fasen wordt afgebroken en beetje bij beetje opnieuw wordt opgebouwd. Volgens Jan Van Aelst ”kan er op die manier niet alleen kostenefficiënter worden gewerkt, maar wordt bovendien binnen het bestaand gebouw een volledig nieuwe dragende structuur gerealiseerd. Dat is toch wel een aanzienlijke meerwaarde voor de bouwheer. Zonder 3D rekenen hadden we de haalbaarheid van deze manier van bouwen onmogelijk kunnen inschatten.”